Een Bootable Usb Maken Doe je Zo!

De computer van een kennis startte Windows niet meer op door een fout in het systeem. Helaas kon ik haar niet helpen, maar het zette mij wel aan het denken: wat is nu de oplossing als mij dit overkomt? En het antwoord vond ik: een bootable usb maken!

Toen ik erachter kwam wat een bootable usb is en waarom dit nuttig is, besloot ik direct aan de slag te gaan. Hoe je een bootable usb maakt, bespreek ik stap voor stap met je in dit artikel.

Maar eerst lees je wat het precies is en wat het nut ervan is, want als je het mij vraagt is dit kennis waarover iedereen met een computer of laptop dient te beschikken. En ik denk dat als jij dit leest, je het met me eens bent. 😉

Wat is een bootable usb en waarom is het nuttig?

Een bootable usb is een usb-stick waarmee je een besturingssysteem 'boot' (opstart). Het is vergelijkbaar met de cd’s die we vroeger nodig hadden om programma’s te installeren. Op deze cd's stonden de bestanden die nodig waren om het programma te installeren.

Op een bootable usb staat het installatieprogramma van het besturingsysteem: in dit geval Windows of macOS. Dit heeft drie handige toepassingen. 👇

1. Allereerst gebruik je zo'n usb om je besturingssysteem te upgraden naar een nieuwere versie.
2. Ten tweede is het mogelijk om een nieuw exemplaar van Windows te installeren op een pc waar dit nog niet opstaat.
3. Tot slot is de usb te gebruiken om Windows of macOS opnieuw te installeren.

In veel gevallen kan het upgraden, installeren of opnieuw installeren (lees hier hoe) van Windows ook via de pc zelf. Maar naast het feit dat het via een bootable usb vaak sneller en makkelijker is, is het een fantastische uitkomst wanneer (her)installatie of een upgrade niet mogelijk is via de pc.

Je pc met Windows 11 of Windows 10 wilt niet opstarten? Of is je Windows traag, of je MacBook sloom, waardoor installeren via je pc geen optie meer is? Dan biedt een bootable usb dé uitkomst. Als je je pc opstart via deze usb, opent het installatieprogramma automatisch en installeer je het besturingssysteem opnieuw op je pc.

Voordat je begint

Om een bootable usb te maken, heb je enkele dingen nodig:

• een computer of laptop met Windows of macOS;
• een usb met minimaal 8 GB vrije ruimte voor Windows en met minimaal 14 GB vrije ruimte voor macOS;
• een (goede) internetverbinding;
• tijd: gemiddeld duurt het zo'n 30 minuten, maar dit ligt aan de snelheid van het internet en van je pc;
• voor Windows: een legale licentie van Windows. Alleen een legale licentie van Windows is opnieuw te installeren. Gaat het om een digitale licentie? Dan heb je niets nodig. Voor andere legale licenties heb je de Windows productcode nodig.

Bootable usb maken voor Windows

Beschik je over alles wat nodig is? Top, dan is het tijd om te beginnen! Hieronder lees je stap voor stap hoe je een bootable usb maakt.

Ik beschrijf de stappen met het hulpprogramma van Windows zelf. Dit is de eenvoudigste en betrouwbaarste manier. Dit programma ondersteunt Windows 8.0 of oudere versies niet meer. Onderstaande stappen gelden daarom voor Windows 8.1, 10 en 11.

Stap 1: download de Windows MediaCreationTool

De MediaCreationTool, het hulpprogramma van Windows, vind je op de Windows-supportsite voor het maken van een bootable usb.

Ga naar de site en selecteer de juiste Windowsversie. Bij Windows 8.1 volg je direct de stappen op de site. Bij Windows 10 kies je voor 'Hulpprogramma nu downloaden'. Bij Windows 11 kies je voor 'Download nu' onder 'Installatiemedia voor Windows 11 maken'.

Stap 2: de MediaCreationTool gebruiken

Wanneer de download van de tool klaar is, open je het programma. Het eerste dat je ziet zijn de licentievoorwaarden. Deze dien je te accepteren, anders kom je niet verder.

Hierna selecteer je de taal en editie. In sommige gevallen vraagt het programma ook om de architectuur, oftewel de bitversie (32- of 64-bit). Meestal staan de aanbevolen opties al aangevinkt, waardoor je niets hoeft te veranderen. Dat maakt het extra makkelijk! 😄

Vervolgens kies je het medium. Omdat we een bootable usb maken, kies je hier voor 'USB-flashstation'.

Nadat je weer op volgende klikt, dien je het usb-flashstation te selecteren. Wanneer er maar één usb-stick in je pc zit, selecteert het programma deze automatisch. Anders kies je zelf de juiste usb-stick.

En dan is het nog een kwestie van tijd. Hierna begint het programma met het downloaden van de nodige bestanden op de usb-stick. Na een tijdje zie je 'Het USB-flashstation is klaar' en is de bootable usb gemaakt. ✅

Bootmenu of BIOS-menu openen

Veel pc's kijken tegenwoordig of er een bootable usb aangesloten is en indien dit zo is, 'boot' de pc (start de pc op) automatisch via de usb-stick. In dat geval hoef je niets te wijzigen. Is er geen bootable usb? Dan start de pc op vanaf de ingebouwde schijf.

Het komt weleens voor dat de pc automatisch opstart vanaf de ingebouwde schijf, ook wanneer er een bootable pc aangesloten is. In dat geval zijn er twee opties om alsnog op te starten via de bootable usb. Die opties staan hieronder. 👇

Bootmenu

Optie 1 is in het bootmenu de usb selecteren als boot-optie. Bij sommige pc's zie je vóór het opstarten 'klik op [toets] om het bootmenu te openen' of een dergelijke tekst. Klik je op de aangegeven toets, kom je in het bootmenu.

In het bootmenu selecteer je vervolgens vanuit waar de pc opstart: de usb of schijf. Dit is een eenmalige keuze, die je elke keer opnieuw maakt (indien gewenst) bij het opstarten. Als je weer van je schijf wilt opstarten na de installatie, moet je dit ook in het bootmenu weer aangeven.

BIOS-menu

Niet iedere pc heeft de mogelijkheid om de eenmalige keuze te maken in het boot-menu. In dat geval dien je een wijziging aan te brengen in de boot-volgorde via het BIOS-menu.

Een wijziging in het BIOS-menu is blijvend, tenzij je het weer wijzigt. Het wijzigen van de volgorde via het BIOS-menu doe je als je wil dat je pc iedere keer automatisch kijkt of er een bootable usb aanwezig is en via de usb opstart als dit het geval is.

Via het BIOS (Basic Input/Output System)-menu verricht je verschillende handelingen die niet mogelijk zijn als je al in Windows bent.

Herstart je pc om het BIOS-menu te komen. Voordat je in het inlogscherm van Windows terechtkomt, klik je op de 'BIOS-toets'. Dit is een specifieke toets om het BIOS-menu te openen. ⌨️

De toets verschilt per pc. Sommige pc's laten je tijdens het opstarten zien om welke toets het gaat. Is dit niet het geval of gaat dit te snel? In deze lijst vind je de BIOS-toets van de bekendste moederbord- en laptopmerken. Als de jouwe hier niet tussen staat, raad ik je aan om de handleiding van je moederbord of laptop, of de fabrikant te raadplegen.

In het BIOS-menu verander je de boot-volgorde. Selecteer als eerste optie een bootable usb en als tweede optie de ingebouwde schijf.

In het BIOS-menu komen via de instellingen

Bij een werkende pc met Windows 10 of 11 is het ook mogelijk om via de instellingen in het BIOS-menu te komen.

Bij Windows 10 klik je op Instellingen > Bijwerken en beveiliging > Systeemherstel. Bij Windows 11 klik je op Instellingen > Systeem > Systeemherstel.

Hierna klik je onder 'Geavanceerde opstartopties' op 'Nu opnieuw opstarten'. Je pc start nu opnieuw op en opent hierbij het opstartmenu.

In het opstartmenu ga je naar Problemen oplossen> Geavanceerde opties > Instellingen voor UEFI-firmware. Klik daar op 'Opnieuw opstarten'. Je komt nu in het BIOS-menu waar je de boot-volgorde aanpast. 🔀

Bootable usb maken voor macOS

Onderstaande stappen gelden voor de nieuwste versie van OS X El Capitan (10.11.6), de nieuwste versie van macOS Sierra (10.12.6) en de latere versies van macOS (macOS Ventura, Monterey, Big Sur, Catalina, Mojave en High Sierra).

Stap 1: downloaden het macOS-installatieprogramma

De eerste stap is het downloaden van het juiste macOS-installatieprogramma. Download hetzelfde installatieprogramma als waar je pc op draait. Dit zijn de downloadlinks van de versies:

• macOS Ventura
• macOS Monterey
• macOS Big Sur
• macOS Catalina
• macOS Mojave
• macOS High Sierra
• macOS Sierra
• OS X El Capitan

Stap 2: de bootable usb maken

Nu het juiste bestand op je mac staat, gaan we verder met het maken van de bootable usb.

Achterhaal de naam van je usb-stick. Stop de usb in je pc en open Finder. Klik met de rechtermuisknop op de usb in de navigatiekolom en klik vervolgend op 'Toon info'. Je ziet nu de volledige naam van je usb. Deze heb je straks nodig.

Open vervolgens de terminal: open Finder, navigeer naar 'Apps', ga naar 'Hulpprogramma's' en klik op 'Terminal'. Een andere optie is om te zoeken door de CMD-toets en spatiebalk tegelijkertijd in te drukken. Typ daarna 'Terminal' in en selecteer de terminal.

In de Terminal typ of plak je het juiste commando. Het exacte commando hangt af van het besturingssysteem. Je vindt de commando's onderaan deze stap, maar let op! Zoals je ziet zijn 'Applications' en 'MyVolume' onderstreept. Deze gedeeltes vergen nog even je aandacht.

• 'Applications' is de locatie waarin je downloads standaard terecht komen. Is dit op jouw pc niet het geval? Wijzig dit dan naar de juiste locatie.
• 'MyVolumes' wijzig je naar de naam van je usb.

Na het invullen van de commando, druk je op de enter-toets. Je pc vraagt je nu om je wachtwoord in te vullen. Vul je wachtwoord in (je ziet hierbij geen tekens op je scherm verschijnen) en druk nogmaals op de enter-toets.

Druk op de y-toets om te bevestigen dat je de inhoud van je usb wilt wissen en druk wederom de enter-toets in. De terminal gaat nu aan de slag met het maken van de bootable usb. Je krijgt hierbij mogelijk de waarschuwing dat de terminal toegang wil tot de bestanden. Klik op 'OK' om door te gaan met kopiëren.

De terminal laat weten wanneer het proces voltooid is. Dit duurt doorgaans een half uur. Je usb heeft nu dezelfde naam als het installatieprogramma, bijvoorbeeld 'macOS Ventura-installatie'. Stop de terminal, haal je usb uit je pc en wees blij dat je nu een bootable usb hebt! 🥳

Terminal commando's

Ventura
sudo /Applications/Install\ macOS\ Ventura.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume

Monterey
sudo /Applications/Install\ macOS\ Monterey.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume

Big Sur
sudo /Applications/Install\ macOS\ Big\ Sur.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume

Catalina
sudo /Applications/Install\ macOS\ Catalina.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume

Mojave
sudo /Applications/Install\ macOS\ Mojave.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume

High Sierra
sudo /Applications/Install\ macOS\ High\ Sierra.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume

Siera
sudo /Applications/Install\ macOS\ Sierra.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume --applicationpath /Applications/Install\ macOS\ Sierra.app

El Capitan
sudo /Applications/Install\ OS\ X\ El\ Capitan.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume --applicationpath /Applications/Install\ OS\ X\ El\ Capitan.app

Bootable usb instellen op een Mac

Je bootable usb is gemaakt, maar hoe boot je je mac er nou daadwerkelijk mee. Dat lees je hier! 🔍

Heb je een Mac met een Intel-proccesor? Controleer dan of 'Opstartbeveiligingshulpprogramma' is ingesteld om opstarten vanaf externe of verwijderbare media toe te staan. Volg daarvoor deze stappen:

• Start je pc (opnieuw) op en houd de CMD-toets ingedrukt zodra je het Apple logo ziet. Je start je mac nu op met 'macOS-herstel'.
• Selecteer hier de gebruiker waarvan je het wachtwoord kent, vul het wachtwoord in en klik op 'Volgende'.
• Je komt nu in het 'macOS-hulpprogramma's'-menu. Kies 'Hulpprogramma's' > 'Opstartbeveiligingshulpprogramma' in de menubalk. Selecteer nogmaals de gebruiker en vul het wachtwoord in.
• Je zit nu in het opstartbeveiligingshulpprogramma. Hier zie je 'Toegestane media voor opnieuw opstarten'. Selecteer hieronder 'Sta opstarten vanaf externe of verwijderbare media toe'.
• Je pc is nu zo ingesteld dat de bootable usb te gebruiken is om het besturingssysteem (opnieuw) te installeren.

Heb je een Mac met Apple silicon (M1 of M2)? Dan hoef je niets te veranderen in het opstartbeveiligingshulpprogramma: alleen Mac-pc's met de Apple T2 Security-chip hebben deze opties voor 'Toegestane media voor opstarten' en Mac-pc's met Apple silicon beschikken niet over de T2 Security-chip.

Installatie van macOS via een bootable pc

Is je pc klaar voor het gebruik van een bootable usb? Dan is het nu mogelijk om het besturingssysteem (opnieuw) te installeren via de usb. Hoe dat precies in zijn werk gaat, ligt er ook aan of het gaat om een mac met een Intel-processor of met Apple Silicon (M1- of M2-processor). ⬇️

Het selecteren van de bootable usb als opstartmedia in de start-up manager, zoals hierboven beschreven, is een eenmalige keuze. Die dien je iedere keer te maken zodra je je pc wilt starten vanaf je usb.

Heeft het je voorkeur dat je pc automatisch opstart via de bootable usb als deze in je pc zit? Stel dan de usb als standaard opstartschijf in.

Open het Apple-menu en open de systeeminstellingen. Klik op 'Algemeen' in de navigatiekolom en klik op 'Opstartschijf'. Kies voor de bootable usb en klik vervolgens op 'Herstart'.

Na het herstarten is je pc zo ingesteld dat je pc iedere keer opstart vanaf de bootable usb indien deze gekoppeld is aan de pc. Om weer vanaf de interne schijf op te starten, dien je de instellingen weer te wijzigen.

Bootable usb maken voor Linux

Linux is een beetje een geval apart. Linux is een besturingsysteem, maar tegelijkertijd ook duizenden besturingssystemen in één. Linux heeft met ontzettend veel versies: zogeheten Linux-distributies of distro's.

Zie Linux als de fundering en de Linux-distributie als het huis erop. Ieder huis heeft een ander design, een andere inhoud en andere (praktische) eigenschappen.

Om een huis via de voordeur binnen te komen en via daar naar de achterdeur te lopen, is voor ieder huis een andere sleutel en route door het huis nodig. Datzelfde geldt voor het maken van een bootable usb voor Linux.

Er zijn ontzettend veel manieren afhankelijk voor de gebruikte Linux-distributie. Daarom weid ik hier niet verder over uit in dit artikel. Maar als jij voldoende kennis hebt om Linux te gebruiken, heb ik er alle vertrouwen in dat dit je ook lukt zonder mijn uitleg per Linux-distro. 😉

Conclusie

Wil je een bootable usb maken voor je pc? Dan weet je nu hopelijk precies hoe je dat doet! Zo voorkom je dat je pc niet meer opstart als het besturingssysteem niet meewerkt. Bovendien heb je een hele makkelijke manier op het besturingsysteem te upgraden of (her)installeren.

Bedankt voor het lezen. Loop je nog ergens tegenaan of je een op- of aanmerking? Laat het ons dan weten via het feedbackformulier. 😊