De Beste Koolmonoxidemelder: een Vriend voor het Leven

Met de beste koolmonoxidemelder red je levens. Koolmonoxide is een onmerkbaar en gevaarlijk gas. Jaarlijks overlijden er in Nederland gemiddeld 10 tot 15 personen door koolmonoxidevergiftiging en belanden er enkele honderden mensen in het ziekenhuis. Dit komt omdat je koolmonoxide niet zelf kan waarnemen.

Een koolmonoxidemelder kan dit wel. Dit is zijn enige functie, maar toch zijn er een hoop verschillende modellen op de markt. In dit artikel staan de 5 beste modellen voor je klaar en leg ik je alles uit over koolmonoxidemelders.

Koolmonoxidemelder koopgids: hoe maak je de beste koop?

Of je nou woont in een groot huis, in een klein huis, alleen of met anderen, in ieder huis bevindt zich een mogelijke koolmonoxidebron. Om te voorkomen dat die bron leidt tot een koolmonoxidevergiftiging, is de aanschaf van een koolmonoxidemelder zeker geen verkeerde zet.

In onderstaande koopgids leg ik je alles uit wat er te weten valt over koolmonoxidemelders, zodat je niet enkel een goede zet, maar de winnende zet maakt. 🏆

Het belang van een koolmonoxidemelder

Een koolmonoxidemelder detecteert de verhoogde concentratie van koolmonoxide in een ruimte en waarschuwt je hiervoor. Dit is belangrijk omdat koolmonoxide een gevaarlijk gas is. Koolmonoxide, ook wel CO, is een geurloos, kleurloos en smaakloos gas dat vrijkomt bij een onvolledige verbranding van bepaalde brandstoffen zoals hout, kolen, stookolie en gas.

Bijna ieder verbrandingstoestel is hierdoor een mogelijke bron van koolmonoxide, zoals een kachel of een boiler. Door een tekort aan zuurstof bij de verbranding vormt er CO. Dit tekort bij de verbranding wordt veelal veroorzaakt door foutieve installatie, slecht onderhoud, verkeerd gebruik van het toestel en slechte ventilatie.

Het gevolg van een te hoge concentratie van koolmonoxide kan rampzalig zijn. Je loopt risico op een CO-vergiftiging. Bij CO-vergiftiging komt de koolmonoxide terecht in je bloed, waardoor je in eerste instantie hoofdpijn krijgt, misselijk wordt en heel vermoeid raakt.

Daarna voel je je verward, slaperig en je hartslag verhoogt. Je verliest binnen enkele minuten bewustzijn, waarna er hersenschade kan optreden. Het kan zelfs tot de dood leiden. Een relatief korte blootstelling aan dit gas kan al een catastrofe tot gevolg hebben. Het gas staat niet voor niets bekend als sluipmoordenaar.

Je kunt de kans op het vrijkomen van koolmonoxide verkleinen door je huis, voornamelijk de kleine ruimtes, goed te ventileren en regelmatig te doorluchten. Het is helaas zo dat je het vrijkomen van koolmonoxide niet altijd kan voorkomen en hier doet de koolmonoxidemelder zijn intrede.

Een koolmonoxidemelder waarschuwt je wanneer er een teveel aan koolmonoxide in de ruimte wordt gemeten. Wat jij niet opmerkt, merkt het apparaat wel op. Een koolmonoxidemelder kan je leven redden.

De werking van een koolmonoxidemelder

Een koolmonoxidemelder meet de concentratie CO in de lucht. De meting is heel nauwkeurig en wordt uitgedrukt in PPM (parts per million). Er zit een gel in de koolmonoxidemelder en zodra deze voor een bepaalde duur wordt blootgesteld aan een hogere concentratie CO dan de norm, ontstaat er een chemische reactie, waarna het apparaat een signaal afgeeft.

Hoe snel het apparaat precies een signaal afgeeft, hangt af van de situatie. Hierbij spelen het formaat, de ventilatie van- en de luchtstromen in de ruimte een rol evenals de plaatsing van de melder. Ook het type koolmonoxidemelder maakt hierbij verschil.

Zo zijn er types die een vooralarm geven. Het gaat dan om een first alert-koolmonoxidemelder, waardoor je de tijd hebt om actie te ondernemen en de kamer te luchten en te verlaten. Blijft de concentratie koolmonoxide toenemen, dan gaat het hoofdalarm af.

Zodra het signaal klinkt, is het van belang dat je zo snel mogelijk zorgt voor ventilatie door de deuren en ramen te openen en alle verbrandingsapparaten uit te schakelen als dit mogelijk is. Verlaat daarna snel het huis en bel de brandweer en eventueel medische hulp wanneer je vermoed dat er sprake is van CO-vergiftiging.

Ga het huis pas in als er geen alarm meer klinkt en er een controle is gedaan door de brandweer. Het is dan overigens alsnog belangrijk dat je de oorzaak van het vrijkomen van het koolmonoxide laat achterhalen en oplossen. Het probleem kan anders enkel tijdelijk opgelost zijn en dat is een risico dat je niet moet willen nemen. 😅

Onderdelen koolmonoxidemelder

Een koolmonoxidemelder heeft doorgaans de volgende onderdelen:

• De testknop. De testknop gebruik je in verschillende situaties. Hiermee test je of de melder goed functioneert, je zet het alarmsignaal ermee uit en bij sommige types meld je het apparaat aan op de huiscentrale en test je de verbinding daarmee.
• Statuslampje. Dit lampje geeft de status van de melder weer. Zo geeft het lampje informatie over de batterij, maar knippert het ook bij een alarmmelding. Wat het lampje precies aangeeft en op welke manier, hangt af van het type melder en lees je terug in de handleiding.
• Batterijvak. Hierin plaats je de batterij. Sommige types zijn afhankelijk van de batterij voor de stroomvoorziening en andere types worden aangesloten op het stroomnetwerk en hebben de batterij enkel als back-up stroomvoorziening.
• Montagegaten en -steun. Deze zijn voor het bevestigen van de koolmonoxidemelder.

De types koolmonoxidemelders

Er zijn meerdere types koolmonoxidemelders. Allereerst maken we het onderscheid tussen melders met een stroomvoorziening vanuit een batterij en melders met een stroomvoorziening vanuit het netstroom.

Melders met een stroomvoorziening vanuit de netstroom zijn aangesloten op het stroomnetwerk, waardoor je je geen zorgen hoeft te maken over het leeglopen van de batterij. Ook hoef je je geen zorgen te maken wanneer de stroom uitvalt, want de meeste modellen zijn voorzien van een back-up batterij.

De melders die werken op batterijen zijn ook weer onder te verdelen. Je hebt de keuze tussen vervangbare alkaline batterijen en geïntegreerde lithium batterijen. Die eerste is voordeliger dan de tweede, maar dien je wel regelmatig te vervangen. Het is van belang dit niet te vergeten om de veiligheid en de werking van de melder te kunnen waarborgen.

De tweede optie is meestal duurder, maar is een duurzamere oplossing. Je hoeft hierbij geen rekening te houden met het verwisselen van de batterij, wat veiliger is. Houd wel rekening met de levensduur van het apparaat. De levensduur van de melder is gelijk aan die van de batterij: zo'n 7 tot 10 jaar. Dit is op langere termijn relatief voordelig.

Daarnaast kun je kiezen voor een combimelder. Dit is een koolmonoxide- en rookmelder in één. Dit scheelt in de aankoop van twee aparte apparaten, maar is niet overal bruikbaar. Het wordt enkel aangeraden om een combimelder op te hangen in ruimtes waar zich een verbrandingstoestel bevindt.

In zulke ruimtes is het advies wat betreft plaatsing van beide melders gelijk. Wanneer er brand is, stijgen rook en CO naar het plafond vanwege de hitte. Bij gebrek aan die hitte (dus bij ruimtes zonder verbrandingstoestellen) mengt CO zich gelijkmatig met de lucht en stijgt het niet.

In ruimtes met een verbrandingsapparaat is de lucht warmer, waardoor het CO ook stijgt en daarom hoort daar een combimelder geplaatst worden. De adviezen wat betreft plaatsing van koolmonoxidemelders hangt af van de situatie. Daarover vertel ik je later meer.

Ook zijn er koolmonoxidemelders met een display. Die geven niet alleen een alarmsignaal wanneer de concentratie te hoog is, hierop kun je ook de hoeveelheid CO in de ruimte aflezen. Tevens zijn er slimme koolmonoxidemelders die je kunt bedienen via een app en waarbij de informatie zoals batterijduur en CO-concentratie af te lezen is in de app.

Als je een slimme koolmonoxidemelder of combimelder aanschaft, kun je deze eventueel koppelen aan een slimme thermostaat. De beste slimme thermostaten op de markt hebben de functie om de gasklep van de verwarming automatisch te sluiten zodra er gevaar wordt gedetecteerd op een koolmonoxide- of rookmelder.

Plaatsing

Niet alleen is het belangrijk dat je een koolmonoxidemelder plaatst in huis, maar ook de juiste plaatsing en het juiste aantal is van belang. Hierboven vermeldde ik al dat de locatie van de melder afhangt van de ruimte en diens omstandigheden. Daarover lees je hier meer, zodat je er extra zeker van kunt zijn dat de koolmonoxidemelder zijn werk correct uitvoert.

De basis

Iedere ruimte en elke situatie vergt een andere plaatsing van de koolmonoxidemelder, maar het is in ieder geval aan te raden ten minste één koolmonoxidemelder aan te schaffen en deze te plaatsen in een bronruimte: de ruimte waar je cv-ketel hangt.

Verder raad men aan een melder op te hangen in ruimtes met verbrandingstoestellen, zoals geisers en kachels, en in veel gebruikte ruimtes zoals de woon- en slaapkamer. Het aantal melders is afhankelijk van je woonsituatie en je budget. Mocht je gelimiteerd zijn in het aantal melders, geef dan de prioriteit aan ruimtes zonder ventilatie.

Onafhankelijk van de ruimte zorg je er altijd voor dat de melder:

• niet in de tocht geplaatst is of vlakbij aanwezige luchtinlaten of -uitlaten;
• niet hangt achter of in een object zoals gordijnen, kasten of andere meubels;
• niet op vochtige of natte plekken plekken gemonteerd is, evenals op juist hele droge en stoffige plekken;
• en niet gemonteerd is op een plek met extreme temperaturen of temperatuurschommelingen.

Ruimtes met een verbrandingsapparaat

Ruimtes zonder verbrandingsapparaat

In ruimtes zonder een verbrandingsapparaat ontbreekt de warmte die een verbrandingsapparaat uitstoot. Hierbij stijgt het CO niet, waardoor het wordt afgeraden om de koolmonoxidemelder aan het plafond te hangen. Volg de volgende richtlijnen:

• Hang de melder op ademhoogte. In de slaapkamer is dit ter hoogte van je adem wanneer je slaapt en in overige ruimtes hangt dit af van de activiteit die er voornamelijk plaatsvindt: liggen, zitten, staan, enzovoorts.
• Plaats de melder op minimaal 15 centimeter afstand van het plafond, de grond en de ramen en deuren.
• Zorg ervoor dat het apparaat zich zo dicht mogelijk bij uw ademzone bevindt. In de slaapkamer is dit bijvoorbeeld dicht bij het bed.

Onderhoud en aandachtspunten

Bij koolmonoxidemelders zijn er een aantal dingen om rekening mee te houden. Een van de belangrijkste van die dingen is de norm NEN-EN 50291. Brandmelders die voldoen aan deze norm voldoen aan de technische eisen en dat zegt iets opsitiefs over de kwaliteit van de koolmonoxidemelder.

Kijk ook naar wanneer de melder signaal geeft. Een goede koolmonoxidemelder geeft ook een signaal als de batterij bijna leeg is of als het apparaat verouderd is. Ook moet het geluidssignaal zich onderscheiden van die van de rookmelder en relatief luid zijn. Het signaal van de melder zou minimaal 75 decibel moeten zijn. 🔊

Test het apparaat regelmatig met de testknop, maak de melder af en toe schoon door met een doekje eventueel stof te verwijderen en houd rekening met de houdbaarheidsdatum van de melder. Iedere melder gaat een bepaalde tijd mee. Sommige types zijn voorzien van een houdbaarheidssticker, bij andere moet je er zelf opletten om het apparaat tijdig te vervangen.

Prijs

De prijzen van koolmonoxidemelders voor huiselijk gebruik lopen uiteen van 10 euro tot 200 euro, maar liggen meestal rond de 30 euro. Bij professioneel gebruik ligt dit bedrag vaak hoger. De prijs hangt onder andere af van de eventuele garantie, de levensduur van het apparaat en de soort batterij die erin zit.

Een dure melder is vaak op de lange termijn voordeliger zijn dan een goedkope melder. Houd de kosten gedurende de jaren in gedachten. Als je in 5 jaar tijd elk jaar een melder koopt van 10 euro ben je op langere termijn duurder uit dan wanneer je één keer in de 15 jaar één melder koopt van 30 euro.

De 5 beste koolmonoxidemelders onder elkaar

Veelgestelde vragen over koolmonoxidemelders

📍 Waar moet je een koolmonoxidemelder ophangen?

Koolmonoxidemelders hang je op in ruimtes met mogelijke koolmonoxidebronnen, oftewel verbrandingstoestellen zoals kachels én in veelgebruikte ruimtes. Hang de melder in ruimtes met een verbrandingstoestel aan het plafond op 1 tot 3 meter van de eventuele bron, en op 30 centimeter afstand van de muren.

In andere ruimtes hang je de melder op ter hoogte van het ademhaling niveau op minimaal 15 cm afstand van het plafond, de grond en de ramen en deuren. Zorg er in ieder geval voor dat de melder niet op de tocht hangt en niet achter of in een object geplaatst wordt.

📏 Hoe hoog moet een koolmonoxidemelder hangen?

Dit hangt af van de ruimte. In een ruimte met een verbrandingstoestel zoals een kachel, hang je de koolmonoxidemelder op aan het plafond. In andere ruimtes hang je de melder op ter hoogte van het ademhalingsniveau op minimaal 15 centimeter afstand van het plafond, de grond en de ramen en deuren.

🔊 Wat moet je doen als je koolmonoxidemelder afgaat?

Wanneer de melder afgaat, is het van belang dat je snel handelt. Zet ramen en deuren open, schakel (indien mogelijk) de eventuele bron uit en verlaat zo spoedig mogelijk het huis. Bel de brandweer en schakel eventueel medische hulp in als je vermoedt dat iemand slachtoffer is van een koolmonoxidevergiftiging. Achterhaal de oorzaak en los deze zo snel mogelijk op.

Welke koolmonoxidemelder moet ik kopen?

Dat is helemaal aan jou en je budget; iedereen is uniek. Wat ik wel voor je heb, is een handige tabel met – naar mijn inzicht – de belangrijkste specificaties van de beste koolmonoxidemelder. Zo maak jij de beste keus! 😄

Conclusie

Een koolmonoxidemelder misstaat in geen enkel huis en ook niet in die van jou. Het is belangrijk om een goede koolmonoxidemelder aan te schaffen en dat je deze juist plaatst.

Ik hoop dat ik je heb kunnen helpen met het kiezen van de beste koolmonoxidemelder voor jou en je huishouden. Je kunt hieronder nog een kijkje nemen in de top 5 beste koolmonoxidemelders. Voel je vrij om me te laten weten of je iets aan dit artikel hebt gehad!