Dit zijn de Beste Videokaarten voor de Ultieme Gaming-Ervaring

Nvidia en AMD produceren jaarlijks geweldige, nieuwe videokaarten. Wat me zelf altijd opvalt tijdens de zoektocht naar een nieuwe videokaart, is dat de prijzen verre van mild zijn, en de prijs-kwaliteitverhoudingen ook niet altijd even gunstig zijn. Dat maakt het moeilijk de beste videokaart te vinden.

Ik heb zelf recent de Nvidia RTX 3070 gekocht om deze reden – hoewel de AMD Radeon RX 6800 ook zeer zeker een aanlokkelijke grafische kaart is... Het ligt er maar aan waar je zelf de prioriteit legt.

De 5 beste videokaarten in een oogopslag

1. Inno3D GeForce RTX 4090 iCHILL X3 24G – Dit is dé allerbeste grafische kaart op de markt.
2. MSI GEFORCE RTX 4070 VENTUS 3X 12 GB – Deze videokaart is tegen de beste prijs-kwaliteitverhouding te krijgen.
3. ASROCK Radeon RX 7900 XTX Phantom Gaming 24GB OC – Dit is de beste videokaart met een AMD-chip.
4. ASRock AMD Radeon RX 6800 XT Phantom Gaming 16G OC – Deze videokaart is het beste voor stevige midrange-prestaties.
5. INNO3D GEFORCE RTX 4060 TWIN X2 8GB – Dit is de voordeligste videokaart die alsnog oerdegelijke prestaties levert.

Het tekort aan videokaarten

Het is belangrijk bij deze top 5 in gedachten te houden dat Coolblue en Bol.com (en bijna alle andere webshops) ook last hebben van de schommelende beschikbaarheid van videokaarten. Vooral de nieuwere kaarten zijn moeilijk verkrijgbaar.

In 2020 lag het tekort aan alle cryptocurrency miners die de videokaarten voor het genereren van Bitcoins en dergelijke gebruikte. Dit speelt ook nu nog een zekere rol, maar nu wordt de situatie verergerd door vertragingen in de productie- en aanleveringstijden.

De prijzen zijn daarbij ook omhoog geschoten, mede dankzij mensen die de grafische kaarten in bulk opkopen en vervolgens voor een hogere prijs doorverkopen.

Ben je de wanhoop nabij, dan kun je ook de beste netwerkkaart aanschaffen, en een abonnement op een van de cloud-gaming-services afsluiten.¹Jacob Roach en Kevin Parrish, DigitalTrends (2021). 'What is cloud gaming?'

De beste videokaarten, gedetailleerd.

---

Je vindt op dit beest van Inno3D maar liefst 24 GB aan VRAM. Ik kan me geen klus voorstellen waarvoor dit niet genoeg is. Bedenk je daarnaast dat het gaat om GDDR6X. Dit is de opvolger van GDDR6, de rond 2018 op de markt kwam.

GDDR6X is samen met Nvidia geproduceerd en gebruikt nog minder energie dan zijn voorganger, maar is ook een stuk sneller. Hierdoor slurpt hij uiteindelijk alsnog meer energie dan GDDR6.

Ook de basiskloksnelheid van 2235 MHz (met een boost tot 2570 MHz) stelt niet teleur. Dit samen met de bandbreedte van 384 bit die enorm snelle dataoverdracht mogelijk maakt, levert je het beste van het beste.

Wat levert dit je op? Een model dat alle benchmarking tests genadeloos in elkaar trapt, en dat op een recordsnelheid. Ben je een gamer of content creator die niet gebonden is aan het budget van een sterveling? Dan is deze kaart de som waard.

Ray tracing behoort daarbij ook tot een van de populairste mogelijkheden met deze kaart, en hoe – realistischer wordt de lichtweergave in games en 3D-ontwerpen niet!

Hoewel ray tracing steeds meer in games wordt gebruikt, richt Nvidia met deze grafische kaart ondanks de flitsende RGB-verlichting niet enkel op gamers, maar op content creators.

Ben je bijvoorbeeld een grafisch designer of een ambitieuze videobewerker, maar werk je nog net niet voor een grote enterprise (waarvoor de Quadro-kaarten van Nvidia zijn bedoeld), dan is dit de grafische kaart voor jou.

Je gamet en werkt hiermee bijvoorbeeld op een ultrawide monitor met een resolutie tot wel 8K! Die verbind je via een van de drie DisplayPort 1.4a-ingangen, of een HDMI 2.1a-aansluiting.²Gaurav Shukla, How-To Geek (2022). 'What Is HDMI 2.1a, and How Is It Different?'³Christopher Harper, CGDirector (2023). 'DisplayPort 1.4a vs 2.0 (2.1) on GPUs: Why It Matters' Nu had bij dit prijskaartje de nieuwere DisplayPort 2.0 wel zo mooi gestaan, als ik heel eerlijk ben.

Ook bij zware games als Cyberpunk 2077 haalt hij zelfs op 4K een gemiddelde 74 fps (frames per second, oftewel beelden per seconde). Op 8K heb ik hem verder niet getest, aangezien mijn monitor daar niets mee kan, maar ik schat in dat hij zelfs dan op ambitieuze instellingen niet ver onder een gemiddelde van 60 fps zal belanden.

Aan al dit vermogen hangt niet alleen een stevig prijskaartje, maar ook een behoorlijk energieverbruik. Je hebt een voeding van minstens 850 watt nodig om alles uit deze videokaart te halen. Hij slurpt zelf namelijk zo'n 335 watt, wat nog ± zo'n 500 voor je andere componenten (moederbord, processor, RAM, opslag, ventilatoren en eventuele verlichting) overlaat. Vergeet daarom ook de pc-voeding niet te vervangen indien nodig!

Het viel op dat zelfs tijdens de zwaarste testen, hij zijn temperatuur zeer goed reguleert met drie stille ventilatoren; hij bereikte doorgaans temperaturen van 68 tot 69 °C. Extra waterkoeling is desalniettemin te raden als je van plan bent de kaart routinematig tot zijn grenzen te pushen.

---

Met deze kaart ben je verzekerd van een aanlokkelijke prijs-kwaliteitverhouding. Voor dezelfde prijs vind je niet snel een kaart die even goed presteert!

Je koppelt deze grafische kaart idealiter aan een monitor met een 1440p-resolutie, hoewel ook deze kaart 8K aan zou moeten kunnen. Zelf zie ik de behoefte er niet toe als gamer, vooral gezien het relatieve gebrek aan 8K-monitors via een van de drie DisplayPort-1.4a-ingangen, of een HDMI-2.1a-ingang, maar voor een videobewerker is dit wellicht een ander verhaal.

De fabrikant zegt zelf dat je tot wel 8K op 60 Hz kunt gaan, maar aangezien zelfs bovengenoemde RTX 3090 dit nauwelijks trekt bij intensievere rekentaken, neem ik dit met een behoorlijke korrel zout.

Dat neemt niet weg dat deze videokaart zijn kost zeker weet te verdienen. Hij heeft 12 GB aan GDDR6. Er is niet gek veel wat je hiermee niet trekt, zolang je je houdt aan een resolutie van 4K of lager. Mijn eigen voorkeur gaat altijd uit naar 2K (ook wel 1440p).

Het voordeel van GDDR6 is dat dit, hoewel GDDR6X fundamenteel zuiniger is, minder energie nodig heeft. Doordat GDDR6 ietsjes langzamer is – maar niet zodanig dat je het écht merkt tijdens het gamen – verbruikt hij ook ietsjes minder energie.

Zoals bij alle RTX-kaarten, krijg je ook toegang tot ray tracing. Zelf heb ik nog een RTX 3070 in mijn computer zitten, en zelf die trekt zonder al te veel gedoe Cyberpunk 2077 op relatief ambitieuze instellingen. Ik zit met een deel ervan op 'Ultra', en een ander deel op 'High', en haal daarmee moeiteloos die gewilde minimale 60 fps (meestal eerder rond de 70 fps, zelfs). Dat gaat je met deze RTX 4070 ook absoluut lukken bij soortgelijke games.

Ondanks het feit dat deze kaart niet zo krachtig is als de hierboven besproken Inno3D GeForce RTX 4090 iCHILL X3 24G, heb je alsnog een stroomvoorziening van zeker 750 watt nodig. Dat wilt zeggen: je redt het met 500 watt ook, maar je loopt hiermee het risico op slechtere prestaties, wetende dat bij piekconsumptie deze kaart zo'n 237 watt opslurpt.

---

Deze variant van ASROCK ziet niet alleen zeer gelikt uit met zijn drie ventilatoren om de boel goed koel te houden, maar doet ook zeer zeker wat je ervan verwacht.

Met 24 GB GDDR6 is dat geen overbodige luxe. Grensverleggend is deze kaart voor de meesten dan ook wel te benoemen. Je gamet er hierdoor niet alleen moeiteloos mee, maar voegt ook videobewerking en 3D design toe aan je arsenaal als dat in je straatje past.

Dit alles is mogelijk op schermen met resoluties tot en met 8K, al zou ik zelf niet verder gaan dan een 4K-scherm om gehaper en onnodig energieverbruik te voorkomen. Voor mensen die in de grafische sector werken en toch een paar euro willen besparen op een 8K-kaart, is dit echter alsnog een groot pluspunt.

Om de strijd met de RTX 4070 en RTX 4080 van Nvidia aan te gaan, heeft deze grafische kaart onder andere second gen Infinity Cache. Kort gezegd zorgt dit dat samen met het snelle GDDR6-geheugen voor tot 3,25 keer zoveel bandbreedte per watt dan dat de VRAM zonder deze functie zou hebben. Dit leidt tot directe competitie met GDDR6X qua snelheid!

Daarnaast is deze grafische kaart in staat tot ray tracing! Dit staat voor AMD nog in zijn kinderschoenen in vergelijking met Nvidia, maar ze werken hard aan hun inhaalslag.

Hoewel de RTX 4080 – zijn meest directe rivaal – vooralsnog wint van de AMD RX 7900 XTX, durf ik te voorspellen dat AMD zijn inhaalslag voortzet. In dat geval zie ik reden genoeg voor een nerveuze zweetaanval aan Nvidia's kant. 😅

Desalniettemin zijn de testresultaten van deze videokaart niet heel eenduidig. De ene keer schotelt hij je moeiteloos minstens zo'n 40 fps voor met ray tracing aan, en bij andere titels worstelt hij om de 30 fps te halen. Dat soort resultaten behaal je ook met goedkopere videokaarten.

Zonder ray tracing loopt alles hoe dan ook soepeltjes, maar de vraag is of je die wilt moeten uitschakelen als je tegen een spel aanloopt waar deze kaart moeite mee heeft ...

Hoe dan ook: AMD raadt zelf – met of zonder prestatie-problemen – een voeding van minstens 1000 watt aan. Zelf vind ik dit ietwat overkill, en denk ik dat je ook met 850 watt al een heel eind komt als je niet de allerduurste processor in je pc zet en deze ook nog eens overklokt.

---

De RX 6800 XT in zijn algemeenheid is niet het magere broertje van de RX 7900 XTX hierboven dat men denkt dat hij is. Tenminste, als je kijkt naar zijn prijs, verkoopt hij zeer rake klappen voor wat je betaalt.

Dit doet hij met 16 GB aan GDDR6-geheugen. Hij gebruikt een aangepaste RDNA-2-GPU (graphics processing unit) die je bovendien kunt overklokken als je wat extra vermogen uit de kaart wilt persen.

Dat gaat waarschijnlijk wel ten koste van hoe verrassend koel en stil deze videokaart onder 'normalere' omstandigheden blijft! Bovendien vraagt overklokken meer energie, waardoor je – afhankelijk van je andere componenten – mogelijk in de problemen komt als je precies de 800 watt aan aangeraden stroomvoorziening hebt.

Gamen op FullHD-schermen – via HDMI 2.1 of DisplayPort 1.4 – gaat dan ook prima. Ook 1440p (2K) en 4K kan hij verrassend goed aan, ondanks zijn vriendelijke prijskaart dan zijn grotere broer, de RX 7900 XT. Wederom meldt AMD ook bij deze kaart dat hij geschikt is om te renderen op 8K, maar of ik het je aanraad met algemene snelheidsprestaties in gedachten, is een ander verhaal.

Over prestaties gesproken: hij presteert op ongeveer hetzelfde niveau als de RTX 3070. Deze is vandaag de dag zeer zeker ook geschikt voor de grafisch ambitieuze AAA-games – maar in steeds mindere mate op de allerhoogste settings. Vandaar het label 'midrange'-videokaart, hoewel hij zich zeker richting het hoge uiteinde van het midrange-segment bevindt.

De recentste games loop je dan ook nog op hoge settings als je rond de 60 FPS aan wilt houden. Speelbaar blijven zulke games hoe dan ook, al zien ze er misschien nét iets minder spectaculair uit. Gamen op een resolutie boven de 1440p zou ik dan ook niet doen met deze kaart – vooral als je ook gebruikt wilt maken van AMD's ray tracing.

---

Met dit model heeft Nvidia zichzelf weer op de kaart gezet voor degenen die iets onder de € 350,- zoeken. Hiervoor krijg je een compacte videokaart die ideaal is voor schermen met resoluties tot en met 2K. 4K en 8K, hoewel op papier compatibel, zou ik achterwege laten.

Ben je van plan om veel te renderen op deze ultrahoge resoluties, dan kun je beter voor bijvoorbeeld een RTX 4080 of -90 gaan, of een AMD RX 7900 RTX. Wat voor scherm met welke resolutie dan ook je aansluit op deze videokaart: dit gebeurt wederom via HDMI 2.1a of DisplayPort 1.4a.

Hoewel het je niet in staat stelt Red Dead Redemption 2 op ultrahoge instellingen te spelen op zo'n 2K-monitor, kan ik je melden dat je desalniettemin de 60 fps zonder al te veel compromissen behaalt. Je verliest misschien nét wat detail, maar de vraag is in hoeverre je dat opvalt als je helemaal in zo'n spel op gaat.

Ray tracing zit natuurlijk óók in het functiepakket van deze videokaart. Dat is op dit prijspunt een zeer mooie functie om tegen te komen, in gedachten houdende dat je voor raytracing-functionaliteit niet lang geleden minstens € 600 tot € 700 zou moeten neerleggen.

Moedig je hem genoeg aan met iets mildere instellingen, dan trekt hij zelfs triple-A-games, al dan niet met wat minder fps en/of met wat hogere temperaturen. Die dubbele ventilator houdt de boel daarbij opmerkelijk koel tot hij zijn grenzen bereikt. Je kunt je voorstellen dat dat met een minder krachtige kaart als deze redelijk snel gebeurt als je niet oplet. 🌡

Een voordeel van zo'n minder krachtige kaart is wel dat hij energiezuinig is. Je hebt aan een eveneens financieel toegankelijke voeding van 550 watt meer dan voldoende voor deze videokaart.

Overigens is de aanwezigheid van een stevige, (metalen) backplate ook een leuk extraatje, mét daarbij een socket voor waterkoeling als je dit werkpaard toch extra hard wilt laten lopen! Dit zie je niet snel bij videokaarten rond dit prijspunt.

---

Koopgids

Je bent in de bovenstaande reviews een aantal technische begrippen tegengekomen. Die moeten nu eenmaal benoemd worden om de kracht – of het gebrek eraan – van een videokaart te bespreken!

Niemand wordt echter geboren met kennis, dus om de boel wat behapbaarder te maken, bespreek ik hieronder de belangrijkste technische eigenschappen. Zo weet je meteen waar je op moet letten bij je aankoop van een grafische kaart. 🧐

VRAM

Dit staat voor Video RAM, waarbij RAM weer staat voor random access memory. Het system RAM – oftewel de 'normale' RAM – is het werkgeheugen van je desktop-pc dat je kunt zien als ultrasnelle, tijdelijke opslag. VRAM is hier een variatie op die specifiek bedoeld is voor het opslaan van beelddata.

Je game-bestanden worden op je RAM opgeslagen, terwijl texturen en andere zaken met betrekking tot het renderen van je spel op je VRAM worden opgeslagen.

Elke videokaart heeft een zekere hoeveelheid VRAM. Hoe hoger de resolutie van je scherm en hoe gedetailleerder je game (of 3D-ontwerp, of beeldopnames waarmee je werkt), hoe meer VRAM je nodig hebt om alles op de juiste resolutie weer te geven.

GDDR-versies

GDDR staat voor Graphics Double Data Rate. DDR (dus zonder de "graphics") zie je ook terug in de specificaties van system RAM. GDDR geeft weer hoe snel je VRAM is. Je kunt 8 GB aan VRAM hebben, maar als dit GDDR2 is, kom je hier in de modernste games niet heel ver mee.

Je hebt in de bovenstaande reviews al gezien dat GDDR6 voor de nieuwste producten standaard is. GDDR6X is de allerlaatste renditie. Deze is in principe energiezuiniger dan GDDR6, maar gezien hoe ontzettend snel GDDR6X is, gebruikt hij uiteindelijk alsnog meer energie.

Hier zit een heel technisch verhaal achter dat geen directe meerwaarde heeft hier. Om het bij een bondig te houden: ga indien mogelijk voor een grafische kaart met de laatste of voorlaatste GDDR-versie!

Kloksnelheid

Dit geeft net als bij processors aan hoe snel de kernen, oftewel cores, van een GPU (graphics processing unit) zijn. Een GPU is weer de daadwerkelijke processor van je videokaart.

De snelheid wordt uitgedrukt in megahertz (MHz). Hoe hoger deze snelheid, hoe sneller de kernen van je grafische kaart rekenopdrachten uitvoeren. Kloksnelheid is af te leiden uit de GDDR-versie. Iedere versie heeft zo zijn eigen kloksnelheid of -snelheden.

Sommige videokaarten hebben "OC" achteraan hun naam geplakt. Dit betekent dat je de videokaart kunt overklokken, oftewel dat je de cores van je GPU sneller kunt laten lopen. Hierdoor rekent de videokaart nóg sneller, wat handig is tijdens het gamen, maar slijt hij ook sneller.

Bandbreedte van de geheugenbus

In de specificaties bij de mini-reviews zie je ook informatie over de bandbreedte van de geheugenbus staan. Ik ga niet al te veel in detail over hoe men de bandbreedte van een GPU berekent. De kern van het verhaal is dat het de snelheid van dataoverdracht weergeeft.

Het gaat hierbij specifiek om de snelheid van de data wanneer deze door de connectie met het moederbord beweegt (zoals PCIe). Ook hier geldt: hoe meer bits, hoe sneller de dataoverdracht!

Aansluitingen en slots

De meeste videokaarten hebben tegenwoordig minstens een HDMI-poort en een DisplayPort. DVI-D is het oudste wat je op moderne grafische kaarten vindt.

Zowel HDMI-poorten als DisplayPorts hebben een bijbehorende generatie. Voor HDMI is 2.1 de meest recente versie, en voor DisplayPort is 1.4 de meest recente update. Zo'n updates brengen allerlei voordelen met zich mee, waaronder snellere dataoverdracht naar je aangesloten gaming-monitor.

Formaat

Niet geheel onbelangrijk, maar zeer makkelijk om over het hoofd te zien: het formaat van zo'n videokaart. Kijk daarbij ten eerste naar de hoeveelheid zogenaamde slots die hij in beslag neemt.

Het gaat daarbij om de sleuven aan de achterkant van je computerkast. Bij grote pc-kasten kom je hier doorgaans geen problemen tegen, maar als je voor een mini-ITX-kast hebt gekozen voor een zo compact mogelijke build, kom je met een enorme videokaart niet ver, omdat deze pc-kasten doorgaans maar een beperkt aantal slots hebben.

Daarnaast doet de inhoud van de computerkast er ook toe. Joekels van videokaarten die minstens 30 centimeter aan ruimte in de lengte nodig hebben, en dan nog eens 14 centimeter of meer in de diepte, kom je al snel tegen.

Die passen lang niet altijd in de compactere computerkasten. Voorkom dus een miskoop die met geen enkele mogelijkheid in je pc-kast te plaatsen valt, en zorg dat je de afmetingen van je computerkast bij de hand hebt!

Voeding

Ik benoem bij elk product de voeding voor een reden: als je voeding niet genoeg wattage biedt, perk je het vermogen van de grafische kaart in. Dat is natuurlijk het laatste wat je wilt na er zo diep voor in je buidel te tasten!

De aanbevelingen van de fabrikant zijn over het algemeen veilig om te volgen. Je kunt altijd voor iets minder gaan als je niet van plan bent je kaart tot het uiterste te drijven, maar tóch zou ik je aanraden naar het advies te luisteren.

Andere hardware

De gevreesde term bottlenecking staat voor het fenomeen waarin je andere computercomponenten de prestaties van je videokaart beperken.

Heb je bijvoorbeeld een tragere processor of weinig werkgeheugen, dan kun je nog wel eens voor nare verrassingen komen te staan. Zorg daarom dat de hardware in je pc qua kracht tenminste een beetje overeenkomt met elkaar.

Daarnaast is ook je scherm van belang. Wil je optimaal gebruik maken van je 4K ultrawide monitor en ook op die resolutie gamen? Dan heb je een krachtigere videokaart nodig dan wanneer je op 1440p of Full HD (1080p) gamet. Alles moet hiervoor namelijk in groter detail gerenderd worden.

De beste videokaarten

Productsoort	Beste voor	Beoordeling	Productpagina
Inno3D GeForce RTX 4090 iCHILL X3 24G	Extreme taken	9,8	Bekijk hem hier
MSI GEFORCE RTX 4070 VENTUS 3X 12 GB	Prijs-kwaliteit	9,1	Bekijk hem hier
ASROCK Radeon RX 7900 XTX Phantom Gaming 24GB OC	AMD-fanaten	8,5	Bekijk hem hier
ASRock AMD Radeon RX 6800 XT Phantom Gaming 16G OC	Midrange	8,3	Bekijk hem hier
INNO3D GEFORCE RTX 4060 TWIN X2 8GB	Kleinere budgets	7,9	Bekijk hem hier

Veelgestelde vragen

Conclusie

Je hebt heel wat leeswerk voor je kiezen gekregen! Nu is het nog zaak om een mooie gaming monitor te scoren als je er nog geen hebt, en je bent klaar om het meeste uit je videokaart te halen.

Is onze #1, de Inno3D GeForce RTX 4090 iCHILL X3 24G, ook jouw favoriet? Of misschien heb je nog niet gekozen? Let dan op de bovengenoemde zaken, zoals GDDR-versie, kloksnelheid en de hoeveelheid VRAM. Zo kom je er zonder twijfel uit wanneer de voorraad weer wat aangedikt is.

Heb je nog vragen of suggesties? Laat die dan vooral hieronder achter. Bedankt voor het lezen!

Bronnen

• 1
  Jacob Roach en Kevin Parrish, DigitalTrends (2021). 'What is cloud gaming?'
• 2
  Gaurav Shukla, How-To Geek (2022). 'What Is HDMI 2.1a, and How Is It Different?'
• 3
  Christopher Harper, CGDirector (2023). 'DisplayPort 1.4a vs 2.0 (2.1) on GPUs: Why It Matters'